chao mung dh dang bo cac cap nhiem ky 2020 2025

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì do đâu? Cách can thiệp hiệu quả

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì xuất hiện do những ảnh hưởng từ môi trường, chẳng hạn như áp lực học tập, áp lực từ gia đình, các vấn đề trong các mối quan hệ bạn bè. Tình trạng này nếu kéo dài khiến trẻ có những tư duy lệch lạc, sai lầm, có nhận thức và hành vi không phù hợp với lứa tuổi nên cần tìm hướng khắc phục càng sớm càng tốt.

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì là gì?

Tuổi dậy thì là đối tượng có sự thay đổi về nhiều khía cạnh, từ thể chất cho tới tâm lý, tinh thần. Đặc biệt tâm lý của trẻ dậy thì thường cực kỳ nhạy cảm, có xu hướng nổi loạn hơn, bốc đồng hơn, bắt đầu suy nghĩ và để ý đến những gì người khác nói nhiều hơn. Thống kê cho thấy hiện nay tỷ lệ trẻ trong tuổi dậy thì gặp các vấn đề tâm lý, chẳng hạn rối loạn cảm xúc đang có xu hướng ngày càng gia tăng.

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì thường hay gặp ở các bé gái bởi có tâm lý nhạy cảm, chưa đươc học cách kiểm soát căng thẳng

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì là tình trạng trẻ không thể kiểm soát được cảm xúc, tâm trạng của bản thân. Chẳng hạn con đang ở tâm trạng vui vẻ, phấn khích đột ngột chuyển sang trạng thái chán nản, ủ rũ, thiếu năng lượng mà đôi khi không cần bất cứ nguyên nhân nào cụ thể. Trạng thái này xuất hiện thường xuyên và có gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng đời sống của người bệnh.

Một số đặc trưng rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì phổ biến như

Tinh thần bất ổn khó kiểm soát, tâm trạng vui buồn thất thường không rõ nguyên nhân. Cả hai trạng thái đối lập nhau gồm hưng cảm ( vui vẻ phấn kích quá mức, tràn đầy năng lượng, vận động không ngừng, nói nhanh và thiếu logic) hoặc trầm cảm ( tụt giảm khí sắc, ủ rũ, chán nản, tiêu cực, không có sức sống) có thể diễn ra theo chu kỳ với tần suất và mức độ ngày càng tăng dần
Khó tập trung vào bất cứ vấn đề gì, tâm trí lơ đãng, mơ hồ, dễ giật mình
Rối loạn giấc ngủ, có xu hướng ngủ quá nhiều, lúc nào cũng thèm ngủ hoặc không thể ngủ được khiến cơ thể luôn trong trạng thái uể oải ủ rũ
Kết quả học tập giảm sút nhanh chóng, thường xuyên không tập trung khi ở trên lớp hay quên làm bài tập về nhà
Tính tình thay đổi thất thường, có xu hướng bốc đồng, dễ tức giận, dễ khóc, có các hành vi hay lời nói thiếu phù hợp với tình huống hay độ tuổi
Tách biệt bản thân với mọi người, bao gồm cả gia đình. Chẳng hạn trẻ đến lớp thường ngồi một mình, không muốn chơi với bạn bè còn về nhà thường trốn trong phòng, ít giao tiếp kể chuyện với cha mẹ như trước
Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì làm hình thành các cảm xúc tiêu cực, hạ thấp giá trị bản thân, cảm thấy vô dụng vô giá trị, cho rằng không ai cần mình. Hoặc ngược lại, ở giai đoạn hưng cảm, con có thể hăng hái một cách quá mức, luôn muốn thể hiện bản thân, cảm giác mình có các ý tưởng tuyệt vời và vĩ đại, cho rằng mình là số 1
Ngắt kết nối với xung quanh; bạn bè, thầy cô hay gia đình đều rất khó để giao tiếp hay tương tác bình thường trong trạng thái tinh thần con thiếu ổn định
Ăn uống kém ngon, chán ăn hoặc ăn nhiều một cách quá mức, tùy giai đoạn
Có các hành vi tự hại hoặc xuất hiện suy nghĩ tự tử và tìm cách thực hiện

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì là một trong những vấn đề xảy ra cực kỳ phổ biến hiện nay, tuy nhiên thường khó có thể phát hiện sớm. Nhiều người mặc định cho rằng tính cách, cảm xúc bất thường chỉ do sự thay đổi bình thường khi con trẻ bước vào tuổi dậy thì. Chỉ đến khi trẻ bắt đầu có các hành vi tiêu cực quá mức thì gia đình mới phát hiện và đưa con đi thăm khám.

Mặt khác thống kê cũng chỉ ra, rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì chủ yếu xảy ra ở các bé gái nhiều hơn các bé trai. Điều này cũng khá hiển nhiên bởi tâm lý các bé gái vốn cũng thường nhạy cảm, yếu đuối và dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân bên ngoài hơn các bé nam.

Nguyên nhân rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì

Tuổi dậy thì là một cột mốc quan trọng mà tất cả mọi người đều cần phải trải qua. Khi nhìn nhận lại, bất cứ ai cũng thấy ở thời điểm này bản thân hay có những cảm xúc, hành vi, suy nghĩ kỳ lạ, nếu không được thấu hiểu và giúp đỡ đúng cách sẽ rất dễ dẫn đến sự bức bối, khó chịu. Mặt khác hiện nay, tâm trí của trẻ dậy thì còn bị ảnh hưởng bởi rất nhiều tác nhân khác từ môi trường, đặc biệt ở trong thời điểm hiện tại.

Sự thay đổi các hormone tuổi dậy thì có ảnh hưởng lớn đến các chất dẫn truyền thần kinh điều hòa tâm trạng

Theo các chuyên gia, những nguyên nhân chính gây rối loạn cảm xúc ở tuổi dậy thì như

Sự rối loạn hormone: Tuổi dậy thì có sự thay đổi lớn về hormone, điều này được biểu hiện rõ ràng thông qua việc có kinh nguyệt ở bé gái hay xuất tinh ở bé trai. Sự thay đổi các hormone này cũng có tác động trực tiếp đến các chất dẫn truyền thần kinh có liên quan đến tâm trạng của mỗi người. Chẳng hạn sự gia tăng nồng độ cortisol chính là nguyên nhân gây ra các cảm xúc tiêu cực ở rất nhiều người.
Thiếu sự quan tâm: một thống kê cho thấy trẻ càng thiếu sự quan tâm, thiếu tình thương từ gia đình có thể làm gia tăng lớn nguy cơ rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì. Nguyên nhân do con không được dạy cách yêu thương, cách kiểm soát cảm xúc, tình cảm cho chính mình nên dễ rơi vào bất ổn hơn.
Áp lực trong cuộc sống: với trẻ trong độ tuổi dậy thì, những áp lực mà con có thể gặp phải thường là áp lực đồng trang lứa hoặc áp lực học tập do chính gia đình gây ra. Nhiều trẻ luôn phải sống trong căng thẳng, không được nghỉ ngơi do luôn phải học tập suốt cả ngày. Chưa kể con còn bị la mắng, chì chiết, chê bai thường xuyên khi các kết quả học tập, thi cử không như gia đình kỳ vọng.
Môi trường sống tiêu cực: chẳng hạn trẻ phải sống trong bạo lực kéo dài, cha mẹ có tính cách tiêu cực, môi trường sống xung quanh thường xuyên soi mói, thiếu lành mạnh cũng có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cảm xúc ở tuổi dậy thì. Ngoài ra nếu trẻ đi học bị bạn bè bắt nạt, cô lập
Ảnh hưởng từ việc lạm dụng mạng xã hội: sự phát triển của thời đại công nghệ chẳng hạn như Facebook, Instagram, Tik Tok cũng đều được cho là một trong những yếu tố tác động tiêu cực đến tâm lý, tính cách, cảm xúc của trẻ. Nhiều trẻ lạm dụng các thiết bị này quá mức, thường xuyên sống trong thế giới ảo và tiếp xúc với các thông tin, văn hóa không phù hợp lâu ngày nên cũng rất dễ mắc rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì.
Một số yếu tố khác: trẻ ít tham gia các hoạt động xã hội, không biết cách kết bạn; gia đình có tiền sử người mắc các vấn đề tâm lý; lối sống kém lành mạnh cũng là nguyên nhân khiến nhiều trẻ ngày càng không biết cách kiểm soát cảm xúc của bản thân.

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì có nguy hiểm không?

Cảm xúc có mối liên kết chặt chẽ với nhận thức, hành vi của mỗi con người. Chẳng hạn khi có cảm xúc tiêu cực, bất cứ vấn đề nào xảy ra xung quanh chúng ta cũng cảm thấy vô cùng tồi tệ, chán nản, có các hành vi bốc đồng khó kiểm soát. Và ngược lại, khi đang có cảm xúc vui vẻ thì đôi lúc có những chuyện xui xẻo chúng ta vẫn vô cùng thoải mái, tích cực đối diện với nó.

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì dễ gây ra những bất hòa trong các mối quan hệ hằng ngày của trẻ

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì không chỉ làm ảnh hưởng đến khía cạnh tâm lý mà còn tác động lớn đến việc hình thành tư duy nhận thức của trẻ. Vốn dĩ ở độ tuổi này, trẻ cũng chưa thể có những nhìn nhận đúng đắn về các khía cạnh trong đời sống xã hội do chưa được tiếp xúc nhiều, kết hợp với các cảm xúc, sự tiêu cực tác động từ ngoài môi trường sẽ càng làm trẻ có những tư duy sai lầm, chệch hướng hơn.

Những cảm xúc rối loạn khó kiểm soát kiến trẻ có xu hướng nổi loạn, dễ kích động, hay cáu gắt, không biết điều chỉnh cảm xúc, bốc đồng thường có các hành vi chống đối với cha mẹ và những người xung quanh, thậm chí là có hành vi bạo lực. Đặc biệt trẻ con nếu thường xuyên tiếp xúc với các thông tin độc hại trên mạng xã hội có sử dụng bạo lực cũng có xu hướng học theo các cách này để giải tỏa cảm xúc.

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì cũng ảnh hưởng rất nhiều đến các mối quan hệ xung quan, xu hướng phát triển, tính cách, đạo đức và thế giới quan của con. Trẻ càng có tính cách bốc đồng, tâm lý khó kiểm soát, có tư duy sai lệch thì càng ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cuộc sống nên cha mẹ tuyệt đối không được chủ quan.

Hướng điều trị rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì

Để điều trị rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì cần có sự kết hợp giữa bác sĩ, chuyên gia tâm lý và đặc biệt là sự hỗ trợ từ gia đình trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà. Chính sự quan tâm chăm sóc kịp thời từ cha mẹ đã dần giúp tư duy, nhận thức của trẻ được điều chỉnh về đúng hướng, đúng lứa tuổi.

Các bác sĩ, chuyên gia tâm lý sẽ trò chuyện, yêu cầu trẻ làm một số bài test tâm lý cũng như thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để đảm bảo chẩn đoán chính xác nhất tình trạng. Lộ trình điều trị rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì có thể kéo dài tùy theo tình trạng của trẻ.

Trị liệu tâm lý

Với các nhóm đối tượng như trẻ ở tuổi dậy thì, trị liệu tâm lý là phương pháp được khuyến khích nhiều hơn cả để ổn định tinh thần, xoa dịu trạng thái kích thích an toàn, hiệu quả. Nhà trị liệu có thể cung cấp các biện pháp để học cách, đối mặt với căng thẳng chăm sóc sức khỏe tinh thần lâu dài.

Tâm lý trị liệu hướng tới mục tiêu giải quyết tận gốc rễ các vấn đề gây rối nhiễu tâm lý từ sâu bên trong thông qua việc trò chuyện với trẻ. Chỉ khi các khúc mắc trong tâm trí được giải quyết thì tinh thần mới thoải mái, mới hướng đến sự cân bằng, loại bỏ được các tác nhân tiêu cực. Trẻ dần hiểu rõ về bản thân, có tư duy đúng đắn, ứng xử phù hợp hơn và dần hòa nhập với với môi trường xung quanh.

Trị liệu tâm lý giúp trẻ định hình lại các hành vi, cảm xúc của bản thân phù hợp hơn với lứa tuổi

Nếu phụ huynh vẫn lo lắng không biết nên đưa con đi khám và trị liệu tâm lý ở đâu uy tín có thể tham khảo tại Trung tâm tâm lý trị liệu NHC Việt Nam. Đây hiện đang là một trong những đơn vị đi đầu trong lĩnh vực trị liệu tâm trí, chữa lành tâm bệnh với các dịch vụ đa dạng, chuyên nghiệp, uy tín, đảm bảo mang đến thay đổi tích cực cho mọi khách hàng.

Các liệu pháp đang được ứng dụng tại Trung tâm NHC đều đã được nghiên cứu kỹ lưỡng, được kết hợp giữa khoa học trị liệu, Ngôn ngữ lập trình tự duy NLP và các quy luật tự nhiên từ vũ trụ. Trung tâm cam kết không dùng thuốc cho bất cứ trường hợp nào bởi hiểu rõ, thuốc không thể loại bỏ tận gốc những nỗi ám ảnh, lo âu hay muộn phiền trong tâm trí từng người.

Các chuyên gia tại Trung tâm NHC luôn đồng hành cùng mọi khách hành trên suốt quá trình phục hồi và chữa lành tâm bệnh. Để xây dựng lại niềm tin cho trẻ dậy thì bị rối loạn cảm xúc, các chuyên gia cũng hướng dẫn, giúp trẻ phát triển các kỹ năng xã hội, kỹ năng giao tiếp, cách điều chỉnh cảm xúc, hành vi phù hợp với lứa tuổi. Kết thúc quá trình trị liệu, trẻ dần tự tin hơn vào chính mình, biết cách kiểm soát cảm xúc, thư giãn để sẵn sàng vượt qua những căng thẳng ở tương lai.

TRUNG TÂM TÂM LÝ TRỊ LIỆU NHẠC VIỆT NAM

Đơn vị tiên phong tại Việt Nam áp dụng phương pháp trị liệu tâm trí, chữa lành tâm bệnh

Uy tín – Tận tâm – Trách nhiệm – Chuyên nghiệp

Cơ sở 1: Số 11 ngõ 83 Trần Duy Hưng, Trung Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội
Cơ sở 2: Số 05 Lô 13A, Trung Yên 6, Yên Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội
Cơ sở 3: Số 18 Phan Chu Trinh nối dài, Phường 13, Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh
Hotline: 096 589 8008
Website: tamlytrilieunhc.com
Email: tamlytrilieunhc@gmail.com

Điều trị y tế

Với các trạng thái cảm xúc quá mức, bác sĩ cũng có thể phải chỉ định một vài loại thuốc cần thiết để xoa dịu tâm trí tạm thời, phòng tránh các hành vi căng thẳng hay kích động quá mức. Một số loại thuốc điều trị rối loạn cảm xúc phổ biến có thể chỉ định cho trẻ tuổi dậy thì như Benzodiazepin, Carbamazepin, Thioridazine, Haloperidol, Fluoxetine ..

Tuy nhiên các nhóm thuốc này đều gây ra rất nhiều tác dụng phụ kèm theo đồng thời cũng có thể ảnh hưởng đến chế độ sinh hoạt thường ngày, chẳng hạn cảm thấy mệt mỏi và buồn ngủ nhiều hơn. Thuốc sẽ được điều chỉnh dần theo từng giai đoạn để đảm bảo duy trì hiệu quả ổn định mà không gây ra bất cứ tác dụng phụ tiêu cực nào cho thể chất của trẻ.

Điều trị tại nhà

Một lối sống lành mạnh, nghỉ ngơi đầy đủ, thư giãn tâm trí và tránh xa tiêu cực sẽ giúp cho trong quá trình điều trị rối loạn cảm xúc ở tuổi dậy thì. Gia đình được khuyến khích phải luôn đồng hành cùng trẻ trong suốt quá trình chăm sóc và chữa lành tâm bệnh tại nhà thay vì phụ thuộc quá nhiều vào thuốc hay các biện pháp khác.

Tăng cường các hoạt động vận động vừa giúp ích cho thể chất, vừa tốt cho khía cạnh tinh thần của trẻ

Gia đình cũng nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ và các chuyên gia để biết cách chăm sóc và cùng con vượt qua giai đoạn này đúng hướng. Chẳng hạn:

Xây dựng một lối sống lành mạnh, lạc quan, phù hợp với lứa tuổi
Khuyến khích trẻ duy trì thói quen ngủ sớm, đảm bảo ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi ngày để cơ thể và não bộ có đủ năng lượng cho các hoạt động mỗi ngày
Tạo không gian sinh hoạt, nghỉ ngơi thoải mái, tuyệt đối không được la mắng, trách cứ, khiến trẻ có cảm giác mình là gánh nặng hay cảm thấy bản thân không có giá trị
Khuyến khích trẻ luyện tập thể dục thể thao hằng ngày phù hợp lứa tuổi và thể chất của trẻ, chẳng hạn như đi bộ, bơi lội, đá bóng,. Phụ huynh cũng nên tham gia cùng trẻ để có thể kết nối và hiểu rõ hơn về con
Thiền và yoga cũng được đánh giá mang đến nhiều thay đổi tích cực cho trẻ dậy thì trong việc xoa dịu tâm trí, cân bằng tâm trạng, cải thiện giấc ngủ.. rất phù hợp với các triệu chứng rối loạn cảm xúc
Bổ sung dinh dưỡng khoa học, hợp lý, phù hợp với độ tuổi để giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt. Trong đó các chuyên gia khuyến khích nên tăng cường các loại rau xanh, trái cây, các nhóm đạm lành mạnh, thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng. Hạn chế việc cho trẻ sử dụng thường xuyên các loại thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ vì đều ảnh hưởng chung đến quá trình phát triển cả về trí não lẫn thể chất cho con
Thư giãn cơ thể và tâm trí bằng các liệu pháp đơn giản như tắm nước ấm, nghe nhạc, xông hơi..
Trẻ trong tuổi dậy thì rất cần được chia sẻ nhiều hơn để giải quyết những khó khăn, những thắc mắc trong tâm trí và cha mẹ nên là người giúp con trong vấn đề này. Dành thời gian trò chuyện với con nhiều hơn, làm bạn với con chính là những điều bất cứ bậc phụ huynh nào cũng phải học
Gia đình cũng nên trao đổi với thầy cô, nhà trường nơi con đang theo học để có biện pháp hỗ trợ con khi đang ở trường lớp, hạn chế các áp lực trong khóa cạnh học tập khi tâm lý, cảm xúc của con không thực sự ổn định

Rối loạn cảm xúc tuổi dậy thì đang có xu hướng xuất hiện phổ biến hơn hiện nay vì rất nhiều nguyên nhân, đặc biệt là dưới sự phát triển của thời đại khiến ngay cả trẻ nhỏ cũng có thêm nhiều áp lực. Gia đình cần dành thời gian quan tâm, trò chuyện, chú ý đến những thay đổi trong cả khía cạnh thể chất lẫn tinh thần cho trẻ để phòng tránh mọi vấn đề trong quá trình phát triển chung của trẻ.

Có thể bạn quan tâm: