chao mung dh dang bo cac cap nhiem ky 2020 2025

Dệt thổ cẩm – nét văn hóa đang dần mai một

Thứ ba - 12/11/2019 19:35 1.365 0
TTVH - Đối với đồng bào dân tộc S’Tiêng, dệt thổ cẩm là nghề truyền thống của phụ nữ. Các thiếu nữ S’Tiêng tuổi từ 13 đến 15 được bà, mẹ, cô, dì trong nhà truyền lại cách dệt thổ cẩm. Bằng đôi tay khéo léo, sự cần cù, óc sáng tạo cùng với các nguyên vật liệu sẵn có từ rừng, phụ nữ S’Tiêng đã dệt nên những sản phẩm tinh xảo, có hoa văn độc đáo, màu sắc rực rỡ vừa mang tính dân gian, vừa mang tính hiện đại của cuộc sống.
Ngày nay, những nghệ nhân dệt thổ cẩm đa phần đã lớn tuổi
Ngày nay, những nghệ nhân dệt thổ cẩm đa phần đã lớn tuổi
        Để dệt một tấm vải thổ cẩm, người S’Tiêng phải trải qua nhiều công đoạn theo nhiều quy trình phức tạp. Màu sắc để nhuộm sợi vải chủ yếu sử dụng các chất liệu từ thiên nhiên như: Lá, vỏ cây rừng. Nếu muốn có màu đen thì phải dùng vỏ cây lộc vừng, lá hai bia, lá trâm bầu... ngâm trong bùn non 7 ngày đêm; còn muốn có màu đỏ phải dùng vỏ cây cánh kiến hay muốn có màu xanh thì chọn lá, vỏ cây chàm... Sợi vải sau khi nhuộm được phơi khô, dùng bàn chải chải dọc theo cuộn sợi để gỡ các vụn màu, vỏ cây.
       Đến khâu dệt, phải sử dụng khung dệt thủ công kết hợp với nhiều chi tiết dụng cụ đi kèm để cuộn các cuộn vải đang dệt, xiết chặt các sợi dệt mới đan, lựa sợi đan
hoa văn... Để tạo được các hoa văn tinh xảo, độc đáo, người dệt phải có hoa tay, có óc thẩm mỹ, cùng sự am tường về các đường nét, màu sắc, hình khối.
      Hoa văn trang trí trên vải thổ cẩm của người S’Tiêng chủ yếu là các hình tượng truyền thống như các hình khối, người, chim thú, cây cối, hoa lá và nhiều hoa văn họa tiết khác được thể hiện trong từng ô vuông nhỏ, cân đối. Hoa văn tỉ mỉ và cách phối màu tạo nét hoang sơ, huyền bí. Ngày nay, hoa văn trên vải thổ cẩm cũng được bổ sung cho phù hợp với cuộc sống hiện đại và thị hiếu của người tiêu dùng.
       Từ bàn tay khéo léo của người dệt, những sợi chỉ nhỏ dần biến thành những mảnh thổ cẩm có hồn với màu sắc đẹp, hoa văn tinh xảo. Các sản phẩm dệt truyền thống là trang phục, tấm chăn, túi nệm, khăn choàng, khăn trải bàn, túi xách... Hiện nay, đồng bào S’Tiêng không còn trồng bông để lấy sợi, không tìm được đủ các lá, vỏ cây rừng để nhuộm màu sắc cho thổ cẩm như ngày trước nữa. Họ chuyển sang mua len, chỉ công nghiệp với nhiều màu sắc khác nhau để thay thế. Nếu làm theo cách truyền thống thì tốn rất nhiều công sức và chi phí. Vì vậy, tấm thổ cẩm có giá rất cao, giá bán nhiều khi không đủ bù đắp công sức và chi phí đầu vào.
       Nghề dệt thổ cẩm của đồng bào dân tộc S’Tiêng hiện chỉ dừng lại ở dạng sản xuất nhỏ, manh mún. Phần lớn phụ nữ S’Tiêng không còn biết dệt thổ cẩm như trước đây, hiện nghề này còn tồn tại chủ yếu ở các huyện Bù Gia Mập với xã Đắk Ơ, Đa Kia, Bù Gia Mập...Theo các nghệ nhân, việc duy trì nghề này chủ yếu để gìn giữ, bảo tồn truyền thống để truyền lại cho con cháu mai sau bản sắc văn hóa của dân tộc, nét đẹp văn hóa của đời sống cộng đồng, giúp thế hệ trẻ nhớ đến thế hệ đi trước, tới nguồn gốc văn hóa của dân tộc mình. Khôi phục, bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm của đồng bào dân tộc S’Tiêng là một việc làm cần thiết, không chỉ đơn thuần mang lại thu nhập cho người thợ thủ công trong những lúc nông nhàn, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, mà còn góp phần vào việc gìn giữ bản sắc văn hóa, nét độc đáo riêng của đồng bào dân tộc S’Tiêng. Đây cũng là trăn trở, mong ước của các nhà quản lý, các nghệ nhân - những người muốn bảo lưu một nghề truyền thống đang dần bị mai một.
 

Tác giả bài viết: TTVH Bù Gia Mập

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Mã bảo mật   

663

V/v tuyên truyềnkỷ niệm 110 nămNgày sinh đồng chí Chu Huy Mân,lãnh đạo tiền bối tiêu biểucủa Đảng và cách mạng Việt Nam

Thời gian đăng: 20/03/2023

lượt xem: 43 | lượt tải:25

739

KẾ HOẠCH Thực hiện công tác QLNN về thanh niên năm 2023

Thời gian đăng: 20/03/2023

lượt xem: 44 | lượt tải:17

677

V/v tổ chức các hoạt động chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam

Thời gian đăng: 20/03/2023

lượt xem: 42 | lượt tải:31

550

V/v triển khai công tác tuyên truyền Cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU lần thứ 52 năm 2023

Thời gian đăng: 20/03/2023

lượt xem: 40 | lượt tải:58

483

KẾ HOẠCH Tổ chức Liên hoan Nghệ thuật quần chúngtỉnh Bình Phước lần thứ XIVnăm 202

Thời gian đăng: 21/03/2023

lượt xem: 54 | lượt tải:27

52-2021

Tuần làm việc 52 - 2021

Thống kê
  • Đang truy cập6
  • Hôm nay807
  • Tháng hiện tại3,309
  • Tổng lượt truy cập783,059
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây